عتاب امیرالمومنین به توهین کنندگان و دستور ایشان در برخورد با مخالفان
همیشه در میان قشر مذهبی افرادی وجود دارند که با فهم قشری از دین علی رقم صفای باطنی که احتمالا دارند ،به دین و جامعه مسلمین ضربه می زنند و این موضوع از زمان شخص پیامبر و همچنین اهل بیت علیهم السلام ،در میان یاران و اصحاب ایشان وجود داشته است و نیز از همان زمان جامعه اسلامی از جهالت های ایشان صدمات فراوانی متحمل شده است.
این افراد کسانی بودند که در کنار اعمالی که گاهی خواسته یا ناخواسته خلاف مصلحت جامعه مسلمین مرتکب می شدند ،گاهی نیز با وجود محبت به اهل بیت جلوی ایشان می ایستادند و بر فهم ناقص و سطحی خود تکیه و پافشاری می کردند؛مسئله مصلحت مسلمین و وحدت یکی از مسائل مهمی است که از همان زمان زمان تا کنون دچار اینگونه مخاطرات بوده است و بسیاری خواسته یا ناخواسته در این موضوع در کنار دشمنان اسلام به جبهه خودی صدمه زده اند.
امروز نیز که ما در سایه نائب امام زمان تمرین زندگی در سایه معصوم علیه السلام می کنیم افرادی به سیره و روش علوی ایشان معترضند و متاسفانه بر خلاف مصالح شیعیان به اسم شیعه گری ضربه می زنند؛ آری امروز هم علی غریب است!،علی آن روز در میان به ظاهر یاران خود غریب بود و امروز در میان مدعیان محبت وپیروی از او غریب است چرا که افراط گران و تفریط کنندگان شیعه امروز به بهانه روز کشته شدن خلیفه دوم ،بغض علی می پراکنند و به جان و مال و ناموس محبان او در دنیایی که شیعه در آن در اقلیت است چوب حراج می زنند و زحمت یک ساله مصلحت اندیشی علمای دین را یک شبه بر باد می دهند.
کجا امام عسکری و امام هادی علیهما السلام که این احادیث کذب و بی سند از آنها نقل می شود در آن شرایط خفقان و بیم جان خویش و شیعیان می توانسته اند عمرکشان بگیرند؟ کدام عقل سلیم که ذره ای این آشنایی با تاریخ اهل بیت داشته باشد این را می پذیرد؟ و نکته دیگر آن است که می گویند "رفع القلم" است یعنی این روز ها خداوند گناهی از ما نمی نویسد و حال آنکه نص صریح آیات کتاب مبین می گوید: فَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ وَ مَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ! 1
دقایق برائت در برخورد علنی با مخالف در قرآن
برائت یک اصل اساسی در شیعه است که هیچکس آنرا انکار نمی کند و بغض و تنفر در از دشمنان خدا و اولیاء لازمه همیشگی قلب مومنان است و همچنین اینکه ما زبانا اعلام برائت از دشمان خدا و اهل بیت کنیم اما آیا این برائت به فحاشی وسب و لعن علنی آنان است؟ و این آیا به نفع شیعه است؟
وَلاَ تَسُبُّواْ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِن دُونِ اللّهِ فَيَسُبُّواْ اللّهَ عَدْوًا بِغَيْرِ عِلْمٍ كَذَلِكَ زَيَّنَّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ ثُمَّ إِلَى رَبِّهِم مَّرْجِعُهُمْ فَيُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ 2
و كسانى را كه غير خدا را می خوانند، دشنام ندهيد كه از سر دشمنى و نادانى، خداوند را دشنام دهند. بدينسان براى هر امتى عملشان را بياراستيم، سپس بازگشت آنها به سوى پروردگارشان است و ايشان را از آنچه انجام می دادند آگاه خواهد ساخت.
حضرت علامه طباطبایی ذیل این آیه شریفه می فرمایند: از عموم تعليلى كه جمله" كَذلِكَ زَيَّنَّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ" آن را افاده می كند نهى از هر كلام زشتى نسبت به مقدسات دينى استفاده می شود.
یعنی این دستور قرآن است که آنچه از سوی ادیان و مذاهب همجوار شما توهین محسوب می شود به آنان نگویید که در صورت این اشتباه، شما در گناه توهین آنها به مقدسات دینیتان شریک و مسئولید.
از طرفی برائت عملی به آن است که انسان روش و سبک زندگی خود را از دشمنان خدا جدا نماید و راه حق و صورت حقانی را پیش بگیرد و اگر به این هم باشد اگر بر فرض طرف مقابل خود را جدای از اهل بیت و امیرالمومنین می داند و در عمل هم این موضوع را نشان می دهد ،بسیاری از ما نیز فرق چندانی با آنها نداریم چرا که از آنها که ادعای پیروی و محبت اهل بیت را ندارند انتظاری نیست اما ما این ادعا را می کنیم اما عمل و روش زندگیمان جدا از روش و منش اهل بیت است که فرمودند : معاشر الشیعة کونوا لنا زینا و لاتکونوا علینا شینا، قولوا للناس حسنا یعنی ای گروه شیعیان! همواره زینت ما باشید و مایه ننگ ما نگردید، با مردم نیک سخن گویید!...
امیرالمومنین علیه السلام:به جای لعن و سب اینگونه رفتار کنید!
در جنگ صفین دو تن از شیعیان عنان از کف می دهند و در مقابل سپاه معویه بنا می کنند لعن کردن و فحاشی کردن که امیرالمومنین علیه السلام آنها از این کار نهی می کنند و به آنها می فرمایند:
إِنِّي أَكْرَهُ لَكُمْ أَنْ تَكُونُوا سَبَّابِينَ وَ لَكِنَّكُمْ لَوْ وَصَفْتُمْ أَعْمَالَهُمْ وَ ذَكَرْتُمْ حَالَهُمْ كَانَ أَصْوَبَ فِي الْقَوْلِ وَ أَبْلَغَ فِي الْعُذْرِ وَ قُلْتُمْ مَكَانَ سَبِّكُمْ3 إِيَّاهُمْ اللَّهُمَّ احْقِنْ دِمَاءَنَا وَ دِمَاءَهُمْ وَ أَصْلِحْ ذَاتَ بَيْنِنَا وَ بَيْنِهِمْ وَ اهْدِهِمْ مِنْ ضَلَالَتِهِمْ حَتَّى يَعْرِفَ الْحَقَّ مَنْ جَهِلَهُ وَ يَرْعَوِيَ عَنِ الْغَيِّ وَ الْعُدْوَانِ مَنْ لَهِجَ بِهِ .4
پسند من نيست كه شما دشنام دهنده باشيد، ولى اگر در گفتارتان كردار آنان را وصف كنيد و حالشان را بيان نماييد به گفتار صواب نزديكتر و در مرتبه عذر رساتر است. بهتر است به جاى دشنام بگوييد: خداوندا، ما و اينان را از ريخته شدن خونمان حفظ فرما، و بين ما و آنان اصلاح كن، اين قوم را از گمراهى نجات بخش تا آن كه جاهل به حق است آن را بشناسد، و آن كه شيفته گمراهى است از آن باز ايستد.
این است روش امیرالمومنین و توصیه و دستور ایشان در برخورد علنی با مخالفین؛ما باید با برخورد منطقی افراد را از جهل نجات دهیم نه آنکه کاری کیم که در عین از بین بردن امنیت مسلمین ،آنها را در دریای انحراف و لجاجت غوطه ور تر نماییم! ؛بسیاری از علما توصیه دارند در این مجالس ذکر فضائل امیرالمومنین و دلایل ولایت ایشان و یاد فرزند غریبش حضرت صاحب الزمان بشود و حقیقتا مجلس جشنمان گونه باشد که بتوانیم این امیرامومنین را به حضور در جشنمان بطلبیم و بتوانیم با حفظ مصلحت شیعیان و مسلمین حقیقتا قلب حضرت زهرا را شاد نماییم.ان شاالله.
------------------------------------------------
پینوشت:
1-سوره زلزال آیه 7 و8
2-سوره انعام آیه 108
3- در نسخه دیگر در این فراض آمده است: مکان لعنکم ایاهم و برائتکم منهم. بحار ج32 ص399
4-نهج البلاغه خطبه 206